İsrail’de yargı düzenlemesi: Protestolar sürüyor, sendikalar genel grev, yedek askerler ise boykot tehdidi yapıyor
Kaynak, Getty Images
Milletvekillerinin yargı sisteminde yapılması planlanan ve bir süredir tartışılan düzenlemeleri onaylamasının ardından, dün gece İsrail polisi ile protestocular arasında yeniden çatışmalar yaşandı.
Yargıtay’ın kanunları gözden geçirme veya reddetme yetkisini, parlamentodaki salt çoğunluğu geçersiz kılabilmesine yönelik düzenleme, muhalefetin boykot ettiği oylamada 64’e karşı 0 oyla kabul edildi.
Bu, mahkemelerin yetkisini kısıtlamayı amaçlayan bir dizi tartışmalı reformun ilki.
Netanyahu, düzenlemelerin hükümet organları arasında denge kurabilmek için gerekli olduğunu söylerken, muhalifler İsrail’in bir demokrasi olarak tehlikeye atılacağını düşünüyor.
Muhalifler, Netanyahu’nun koalisyonundaki milliyetçi ve aşırı dinci partilerin kontrolsüz bir güçle politikayı şekillendirebileceğinden endişeleniyor.
Dün tüm gün süren çatışmalar sırasında Kudüs ve Tel Aviv’de polis, yolları kapatan protestocuları dağıtmak için tazyikli su kullandı.
Olaylarda en az 22 kişinin gözaltına alındığı açıklandı.
Yasa değişikliklerine karşı kitlesel protestolar aylardır sürüyor.
Dün yapılan oylamanın Başbakan Binyamin Netanyahu için önemli bir zafer olduğu belirtiliyor.
Ancak süreç henüz bitmedi ve aylarca devam edebilir.
Merkeze yakın muhalefet lideri Yair Lapid, yeni yasanın iptal edilmesi için Yüksek Mahkeme’ye dilekçe vermeyi planlıyor.
Histadrut sendika konfederasyonu ise genel grev tehdidinde bulundu.
Yüzlerce hava kuvvetleri pilotu dahil binlerce yedek asker, değişikliklerin parlamentoda kabul edilmesi durumunda görevlerini boykot edeceğini söyledi.
Böylesine geniş çaplı bir boykotun İsrail ordusunun harekat kabiliyetini ciddi şekilde etkileyeceğinden endişeleniliyor.
Netanyahu, hükümetin “ülke vatandaşlarının çoğunluğunun kararı doğrultusunda politika yürütmesi” için yasanın gerekli olduğunu söylüyor.
Ancak, tüm görüşleri kapsayan bir anlaşmaya varabilmek için başbakan Kasım ayına kadar muhalefetle görüşmeleri sürdürmeye istekli olduğunu belirtiyor.
Kaynak, Reuters
“Asla teslim olmayacağız”
On binlerce protestocu geçen hafta dört gün süren yürüyüşün ardından parlamento yakınlarındaki Sacher parkında kamp kurdu.
Sokakta yatan bir protestocu BBC’ye “diktatörlüğe” meydan okuduğunu söyledi, “asla teslim olmayacağız” dedi.
Reut Yifat Uziel ise çocuklarının geleceğinden korktuğunu söyledi.
Uziel, “Netanyahu ülkeyi ele geçirdi, teokrasiye dönüşmesinden endişe ediyorum” ifadelerini kullandı.
Öte yandan İsrail’in önemli bir müttefiki olan Beyaz Saray, yasanın kabul edilmesini “talihsiz” olarak nitelendirdi.
Reformları “bölücü” olduğu gerekçesiyle eleştiren ABD Başkanı Joe Biden, sürecin ertelenmesi çağrısında bulundu.
İsrail güvenlik servislerinin eski başkanları, baş yargıçlar ve önde gelen iş insanları da hükümetin reformlarına karşı seslerini yükseltti.
Teklif edilen değişiklikler neler?
Yeni yasal düzenleme, hükümet gücü ile mahkemelerin hükümeti inceleme ve hatta hükümsüz kılma yetkisiyle ilgili.
Düzenleme yasalaşırsa;
- Yargıtay’ın kanunları gözden geçirme veya reddetme yetkisi, Parlamento’da salt çoğunluğun mahkeme kararlarını geçersiz kılabilmesiyle zayıflatılacak
- Yargıçları atayan komisyonun tamamen hükümetin kontrolünde olacak
- Bakanların, başsavcı tarafından yönlendirilen hukuk danışmanlarının tavsiyelerine uymaları zorunlu olmayacak
- Görev için uygun olmadığı düşünülen makam sahiplerinin görevden alınması zorlaşacak
Hükümet “böylesine bir reformun” zamanının çoktan gelip geçtiğini savunuyor.
